Huidkanker is de meest voorkomende soort kanker in Nederland.
Per jaar wordt naar schatting bij ongeveer 50.000 mensen de diagnose huidkanker gesteld.
Huidkanker ontstaat vrijwel altijd in de opperhuid, de twee vormen van huidkanker die ontstaan uit de cellen van de opperhuid zelf -het basaal- en het plaveiselcelcarcinoom- komen veruit het meeste voor, zij vormen samen 90% van de huidtumoren.
Het melanoom, dat ontstaat uit pigmentcellen in de opperhuid komt bij circa 10% van de patiënten met huidkanker voor.
Basaalcelcarcinoom
Deze vorm van huidkanker komt vooral voor bij mensen van 45 jaar en ouder. Dit betekent niet dat jongere mensen gevrijwaard zijn van deze aandoening.
Het basaalcelcarcinoom groeit langzaam en breidt zich uitsluitend in de omgevende huid uit.
Uitzaaiingen naar andere delen van het lichaam kent men niet.
Het basaalcelcarcinoom is de minst kwaadaardige vorm van huidkanker, toch is het belangrijk deze huidtumor goed te behandelen, als er niets aan wordt gedaan kan het in de diepte doorgroeien en de onderhuidse weefsels aantasten zoals het kraakbeen en het bot.
Verschijnselen
Het basaalcelcarcinoom ontwikkelt zich vooral in het gezicht. Meestal ontstaat er een glad glazig bobbeltje, dat langzaam groeit. Soms ziet men daarin kleine bloedvaatjes, en op den duur ontstaat in het midden een kratertje met daarom heen een rand, die een parelachtige glans heeft.
Dit kratertje kan incidenteel ontstoken raken, het gebied is dan wat nattig en er ontwikkelt zich een korstje op dat er makkelijk af te halen is. Soms valt dit korstje er spontaan af en daarna vormt zich weer een nieuw korstje.
De tumor kan zich ook manifesteren als een eczeem-achtige aandoening, die niet geneest,
De behandeling is over het algemeen simpel, de tumor kan meestal in zijn geheel in één keer worden verwijderd, dit gebeurt onder plaatselijke verdoving.
Opname in het ziekenhuis is daarom ook niet noodzakelijk, nadat het weefsel is verwijderd kan het defect meestal direct worden gesloten, soms is het nodig dat we de huid ter plaatse verschuiven en in sommige gevallen zal het nodig zijn om huidweefsel van een ander deel van het lichaam te nemen, om het defect dat is ontstaan te sluiten, we noemen dit dan een huidtransplantaat.
Onderzoek
In alle gevallen zal de patholoog-anatoom het weefsel onderzoeken om er zeker van te zijn, dat de tumor in zijn geheel is verwijderd. In sommige gevallen maken wij gebruik van de MOHS-techniek, hierbij wordt direct nadat de tumor is verwijderd de randen door de patholoog-anatoom onderzocht om ons aan te geven of het gezwel volledig is verwijderd. Wij doen dit bij patiënten waarbij de begrenzingen van de tumor moeilijk te bepalen zijn.
Andere methoden om deze vorm van huidkanker te behandelen zijn bestraling of bevriezing.
(cryotherapie).
Ook de fotodynamische therapie (dit is een soort lichttherapie) kan in sommige oppervlakkige groeiende basaalcelcarcinomen worden toegepast.
Plaveiselcelcarcinoom
Deze vorm van huidkanker komt vooral voor bij oudere mensen.
Het plaveiselcelcarcinoom groeit sneller dan het basaalcelcarcinoom en als het niet behandeld wordt kan een plaveiselcelcarcinoom uitzaaien.
Dit gebeurt meestal via de lymfklieren in de buurt van de tumor, het plaveiselcelcarcinoom is een kwaadaardiger tumor dan het basaalcelcarcinoom. Het is daarom belangrijk om een behandeling zo vroeg mogelijk uit te voeren om de kans op uitzaaiingen zo klein mogelijk te houden.
Het plaveiselcelcarcinoom komt vooral voor op plaatsen die veel aan zonlicht blootstaan, zoals het gezicht, de handrug en in sommige gevallen de armen.
Het plaveiselcelcarcinoom begint meestal als een roze rood knobbeltje, soms met een schilferend korstje erop, het korstje kan eraf vallen, maar de wond geneest niet en er blijft een oppervlakkig zweertje bestaan.
Aan de lippen kan een plaveiselcelcarcinoom zich karakteristiek ontwikkelen als een klein wit plekje dat langzaam dikker wordt en waar een korstje op ontstaat.
De behandeling van het plaveiselcelcarcinoom is identiek aan de behandeling van het basaalcelcarcinoom. Indien er uitzaaiingen zijn in de lymfklieren in de buurt van het gezwel, kunnen deze operatief worden verwijderd of bestraald.
Melanoom
Deze vorm van huidkanker is relatief zeldzaam, maar wij zien deze vorm toch steeds meer voorkomen. Het melanoom kan op elke leeftijd ontstaan, maar wij zien dit meestal tussen de 25 en 50 jaar optreden.
Een melanoom ontstaat uit de pigmentcellen in de huid, de melanocyten.
Meestal zat er op die plaats al een moedervlek, maar soms ontstaat een melanoom uit pigmentcellen in een volstrekt “gave” huid.
Een melanoom groeit betrekkelijk snel en kan bovendien in een vrij vroeg stadium uitzaaien. Meestal gebeurt dit naar de lymfklieren in de buurt van de tumor.
Soms zaait het gezwel via het bloed uit naar andere organen, zoals de hersenen, de longen en de lever, ook kunnen er uitzaaiingen elders in de huid ontstaan.
Meestal zijn de eerste verschijnselen van een melanoom: veranderingen in een moedervlek.
Deze veranderingen kunnen zijn: het groeien van de moedervlek zowel in grootte als in dikte, verandering van de kleur van de moedervlek, welke vaak in het begin heel donker is en later allerlei kleurschakeringen kan vertonen of verandering van de omtrek van de moedervlek, waarbij de rand op één of meer plekken onregelmatigheden zal vertonen. Later optredende verschijnselen zijn bloedingen en/of ontstekingen gepaard gaande met korstvorming.
Het melanoom wordt in principe op dezelfde manier behandeld als het basaalcel- en plaveiselcelcarcinoom, met dien verstande dat indien er sprake is van een pathologisch-anatomisch aangetoond maligne melanoom, er afhankelijk van de dieptegroei van deze tumor na verwijdering van het melanoom, in sommige gevallen nog een nabehandeling dient plaats te vinden welke meestal bestaat uit een verwijdering van de omgevende huid, waarbij over het algemeen een marge van circa één cm. ten opzichte van de oorspronkelijke rand van de tumor wordt aangehouden.
Ook kan in sommige gevallen de lymfklier waarop het betreffende huidgebied “draineert”, worden opgezocht en onderzocht om te kijken of deze lymfklier, tumorvrij is.
Controle
ControlePatiënten die een basaalcelcarcinoom hebben gehad, welke is behandeld en volledig verwijderd, zijn in principe genezen, dit betekent niet dat zich niet opnieuw elders op het lichaam een dergelijke tumor kan ontwikkelen en daarom is het verstandig om uw huid, zelf regelmatig te controleren op eventuele oneffenheden, ook kunt u dit laten doen door uw behandelend arts.
Dit geldt ook voor het plaveiselcelcarcinoom en het maligne melanoom.
Mocht u nog nadere informatie wensen over de behandeling van deze huidtumoren, aarzelt u dan niet en neem contact met ons op, zodat wij u vragen die betrekking hebben op uw individuele situatie kunnen beantwoorden.